اگر بخواهیم مروری کلی بر اهم خصائص کلیدی اقتصاد هوش مصنوعی داشت باشیم موارد زیر جزو زیر بنای مفاهیم و قواعد اقتصاد هوش مصنوعی خواهد بود:
1-تجزیه و تحلیل مبتنی بر داده یا داده محور(Data-driven Analysis): اقتصاد هوش مصنوعی از مجموعه دادههای با مقیاس بزرگ و روشهای اقتصادسنجی پیشرفته برای تجزیه و تحلیل رفتار اقتصادی، پویایی بازار و نتایج سیاستها استفاده می کند. الگوریتمهای یادگیری ماشین برای استخراج الگوها، روندها و همبستگیها از دادههای اقتصادی استفاده میشوند و اقتصادپژوهان و اقتصاددانان را قادر میسازند تا درک درستی از روند تغییرات و سازوکارهای اقتصاد جدید در مورد پدیدههای پیچیده اقتصادی نوین به دست آورند.
2-مدلسازی پیشبینیکننده(Predictive Modeling): تکنیکهای هوش مصنوعی مانند شبکههای عصبی(neural networks)، ماشینهای بردار پشتیبان(support vector machines,) و روشهای مجموعه برای ساخت مدلهای پیشبینی متغیرهای اقتصادی و نتایج استفاده میشوند. این مدلها میتوانند شاخصهای اقتصادی و روند بازار را پیشبینی کنند و تأثیر مداخلات سیاستی را ارزیابی و به سیاستگذاران و کسبوکارها در تصمیمگیری آگاهانه کمک کنند.
3-مدلسازی مبتنی بر عامل(Agent-based Modeling-ABM): مدلسازی مبتنی بر عامل(ABM) یک روش کلیدی در اقتصاد هوش مصنوعی برای شبیهسازی رفتار عوامل فردی در یک سیستم اقتصادی پیچیده است. ABM به اقتصاددانان اجازه میدهد تا ویژگیهای نوظهور، حلقههای بازخورد و دینامیک غیرخطی را در سیستمهای اقتصادی مطالعه کنند و تجزیه و تحلیل ساختارهای بازار، پویایی رقابت و اثرات سیاست را تسهیل نمایند.
4-نظریه بازیهای الگوریتمی(Algorithmic Game Theory): اقتصاد هوش مصنوعی اصولی از نظریه بازیهای الگوریتمی را برای تجزیه و تحلیل تعاملات استراتژیک بین عوامل اقتصادی در تنظیمات محاسباتی ترکیب میکند. مدلهای نظریه بازی برای مطالعه مکانیسمهای بازار، طرحهای حراج، استراتژیهای قیمتگذاری و سایر اشکال رفتار استراتژیک در اقتصادهای دیجیتال و پلتفرمهای آنلاین استفاده میشوند.
5-بهینهسازی و پشتیبانی تصمیم(Optimization and Decision Support): تکنیکهای هوش مصنوعی مانند الگوریتمهای ژنتیک(genetic algorithms)، انواع روشهای ترتیبی و استقرائی شبیهسازی و یادگیری حافظهای(reinforcement learning) برای بهینهسازی و پشتیبانی تصمیمگیری در تنظیمات اقتصادی استفاده میشوند. این الگوریتمها به سیاستگذاران و کسبوکارها در بهینهسازی تخصیص منابع، طراحی مکانیسمهای کارآمد و توسعه استراتژیهای تطبیقی در محیطهای پویا کمک میکنند.
6-اقتصاد رفتاری(Behavioral Economics): اقتصاد هوش مصنوعی بینشهای اقتصاد رفتاری را برای مدلسازی فرآیندهای تصمیمگیری انسانی در زمینههای اقتصادی یکپارچه میکند. روشهای یادگیری ماشین برای تجزیه و تحلیل دادههای رفتاری، شناسایی سوگیریهای شناختی، اکتشافی و ترکیب بینشهای رفتاری در مدلهای اقتصادی، بهبود دقت پیشبینی و ارتباط خطمشی آنها استفاده میشوند.
7-تحلیل و طراحی سیاست(Policy Analysis and Design): اقتصاد هوش مصنوعی ابزارها و روششناسیهایی را برای تجزیه و تحلیل، ارزیابی و طراحی خطمشی فراهم میکند. مدلها و شبیهسازیهای محاسباتی برای ارزیابی تأثیر بالقوه مداخلات سیاست، ارزیابی سناریوهای سیاست جایگزین، و طراحی پاسخهای سیاست بهینه به چالشهای اقتصادی مانند نابرابری، بیکاری و پایداری محیطی استفاده میشوند.
8-پیامدهای اخلاقی و اجتماعی(Ethical and Social Implications): اقتصاد هوش مصنوعی پیامدهای اخلاقی و اجتماعی سیستمهای اقتصادی مبتنی بر هوش مصنوعی از جمله مسائل مربوط به عدالت، شفافیت، مسئولیتپذیری و حریم خصوصی را در نظر میگیرد. محققان در این زمینه راههایی را برای کاهش تعصبات، اطمینان از شفافیت الگوریتمی و ترویج رفتار اخلاقی در فرآیندهای تصمیمگیری مبتنی بر هوش مصنوعی بررسی میکنند.
Seattle-based user experience consultant Torrey Podmajersky received a cold e-mail in January from a recruiter called Jennie Johnson. The message said Johnson had created a career profile for Podmajersky and suggested a few matching openings, but the profile was too broad and left out several important pieces of her professional history. Podmajersky, who hadn’t been job hunting in the first place, figured it was a scam.
It wasn’t until she scrolled to the bottom that she discovered Johnson wasn’t even a human. The e-mail had come from an artificial intelligence bot; the company behind it described it as an “AI representation of an elite career coach.” “[I felt] a sick feeling in the pit of my stomach,” Podmajersky recalls, “because I recognized that it’s designed to make someone feel seen, special, cared for, advocated for—and all of that is a lie.”